PKS

Prezentujemy historię Państwowej Komunikacji Samochodowej w pigułce. Dowiedz się, kiedy powstała. Oto początki PKS w Polsce.

PKS – początki w 1945 roku

Państwowa Komunikacja Samochodowa (PKS) powstała na początku lipca 1945 roku – w tym roku wydzielono ją z Państwowego Urzędu Samochodowego. W styczniu 1946 roku została prawnie usamodzielniona. Państwowa Komunikacja Samochodowa (PKS) to polskie państwowe przedsiębiorstwo usługowe zajmujące się transportem publicznym. W latach 1983-1990 PKS nosiła nazwę Krajowa Państwowa Komunikacja Samochodowa (KPKS). Pierwsze przewozy organizowano samochodami ciężarowymi, adaptowanymi do przewozu pasażerów.

Lata 80.

Do lat 80. PKS obsługiwało prawie cały transport autobusowy podmiejski i dalekobieżny oraz przewóz towarów samochodami ciężarowymi. Dodatkowo transportem pozamiejskim zajmowały się spółdzielnie:, Spółdzielnia Pracy Kierowców i Pracowników Samochodowych „Autonaprawa” w Zamościu, Krajowa Spółdzielnia Komunikacyjna w Poznaniu i Spółdzielnia Pracy Transportowo-Spedycyjna „Transped” w Lublinie. W latach 80. doszło do pierwszego podziału spółki na przedsiębiorstwa obsługujące ruch regionalny i podmiejski, a w małych miastach miejski, a także na spółki zajmujące się przewozami samochodami ciężarowymi.

Lata 90.

Aż do lat 90. PKS było jedynym przewoźnikiem państwowym o tak szerokim, bo ogólnokrajowym, zasięgu. PKS-y jeździły po całej Polsce. W 1990 roku wyodrębniono z PKS  aż 176 przedsiębiorstw. Był to efekt transformacji ustrojowej. Część zlikwidowano, część uległa prywatyzacji, konsolidacji albo zmianie branży.

Czasy współczesne

Skarb Państwa w 2017 roku był właścicielem jedynie 13 spółek, a w 2020 roku już tylko PKS Częstochowa, PKS Polonus, Polbus-PKS, PKS w Ostrowcu Świętokrzyskim i PKS w Ostrowie Wielkopolskim. Dodatkowo miał mniejsze udziały w PKS w Wołowie, PKS w Katowicach, PKS w Dębicy, PKS w Zielonej Górze, PKS w Mrągowie i PKS-IWOPOL w Skarżysku Kamiennej.

Obecnie nadal są przedsiębiorstwa prowadzące działalność pod szyldem PKS. Są to między innymi:

PKS Bydgoszcz Sp. z o.o. – Bydgoszcz,

PKS Częstochowa S.A. – Częstochowa,

PKS w Elblągu Sp. z o.o. – Elbląg,

PKS Grodzisk Mazowiecki Sp. z o.o. – Grodzisk Mazowiecki,

PKS „Tour” Sp. z o.o. Jelenia Góra – Jelenia Góra,

PKS Leszno Sp. z o.o. – Leszno,

PKS w Łodzi Sp. w o.o. – Łódź,

OPKS S.A. Opole – Opole,

PKS Skierniewice Sp. z o.o. – Skierniewice,

Polbus-PKS Sp. z o.o. – Wrocław,

PKS Zielona Góra Sp. z o.o. – Zielona Góra.

fot. PublicDomainPictures / Pixabay