Transport drogowy w Polsce

Sektor transportu drogowego w Polsce i całej Europie stoi przed znaczącymi przemianami w 2025 roku. Branża mierzy się z rosnącymi kosztami operacyjnymi, niedoborami kadrowymi oraz nasilającą się presją regulacyjną. Jednocześnie przyspieszają procesy cyfryzacji i konsolidacji rynku.

Konsolidacja rynku i problemy kadrowe w Polsce

Polski rynek transportowy doświadcza intensywnych procesów konsolidacyjnych. Fuzje i przejęcia zyskują na znaczeniu wśród firm transportowych, które w ten sposób próbują wzmocnić swoją pozycję konkurencyjną. Równolegle przewoźnicy coraz częściej zatrudniają kierowców pochodzących z migracji, co stało się koniecznością w obliczu rosnącej presji kosztowej i chronicznych niedoborów kadrowych.

System SENT, obowiązujący od stycznia 2025 roku, wymaga rejestracji międzynarodowych przewozów przez przewoźników z UE i EFTA. Nowe przepisy mają ograniczyć nieuczciwą konkurencję na polskim rynku transportowym. Jednocześnie sektor boryka się z poważnym kryzysem płynności finansowej. Opóźnienia w płatnościach osiągnęły poziom 3,4 miliarda złotych, a prawie co dziesiąta firma transportowa zmaga się z poważnymi problemami płynnościowymi.

Rosnące koszty operacyjne

Od listopada 2024 roku obowiązuje opłata za dodatkowe 1600 kilometrów autostrad i dróg ekspresowych, w tym A1, A2, S1, S2, S3, S5 i S6. Do tego dochodzi wzrost podatku od środków transportu oraz nowe zasady rozliczeń myta. Te regulacje znacząco podnoszą koszty operacyjne dla przewoźników działających na polskim rynku.

Firmy transportowe intensyfikują wykorzystywanie nowoczesnych technologii w odpowiedzi na rosnące koszty. Systemy GPS, sztuczna inteligencja i analityka służą optymalizacji tras, redukcji pustych przebiegów i zwiększeniu wykorzystania powierzchni ładunkowej.

Europejski rynek po stagnacji

Europejski rynek transportu drogowego po stagnacji w 2024 roku przygotowuje się na delikatne ożywienie. Prognozowany wzrost realny wynosi około 1,1-2 procent w 2025 roku, z długoterminową prognozą CAGR na lata 2024-2029 na poziomie 2 procent.

Braki kadrowe pozostają jednym z największych wyzwań europejskiego sektora. Według IRU w 2024 roku brakuje około 426 tysięcy kierowców, a deficyt ten systematycznie się pogłębia. Problem ten dotyka wszystkie kraje europejskie i wymaga kompleksowych rozwiązań na poziomie unijnym.

Automatyzacja i nowe technologie

Ciężarówki autonomiczne czwartego poziomu powoli wkraczają na europejski rynek. Szwecka firma Einride prowadzi zaawansowane testy, a Aurora Innovation planuje wdrożenia w USA. Europa wypracowała ramy prawne dla pojazdów autonomicznych, ale wdrażanie ograniczonych tras hub-to-hub pozostaje na etapie pilotażowym.

Inteligentne systemy zarządzania ruchem, będące wymogiem unijnym od 2010 roku, są w 2025 roku wdrażane na szerszą skalę. Systemy współpracy pojazd-infrastruktura, sztuczna inteligencja i monitoring mają poprawić bezpieczeństwo i efektywność transportu drogowego.

Elektryfikacja i infrastruktura

Daimler, Volvo i Traton zapowiadają budowę sieci szybkich ładowarek dla ciężarówek. Do końca dekady ma powstać do 1700 punktów ładowania w UE i Wielkiej Brytanii. Regulacje unijne wymagają redukcji emisji o 45 procent do 2030 roku i o 90 procent do 2040 roku. Alternative Fuels Infrastructure Regulation ma przyspieszyć rozwój infrastruktury, choć tempo wciąż odbiega od ambicji reżimu emisji.

Rozwój systemów dróg elektrycznych nabiera tempa w całej Europie. Francja i Szwecja prowadzą testy technologii ładowania przez szyny lub indukcję na drodze. Standard CLC/TS 50740 dla interoperacyjności ma być opublikowany w lipcu 2025 roku. Francja planuje do roku 2035 inwestycje rzędu 30-40 miliardów euro na sieć około 8800 kilometrów takich dróg.

Zaostrzenie norm emisji

Nowe przepisy Euro 7 wchodzące od 2026 roku obejmują niską emisję cząstek pochodzących z hamulców i opon. W 2025 roku niektóre miasta już ograniczyły wjazd pojazdom o starych standardach emisji Euro 2-4. Transport samochodów do Niemiec został dotknięty surowymi normami VDI dotyczącymi zabezpieczeń ładunków, co wpływa na koszty jednostkowe i wydłuża proces załadunku.

Sektor transportu drogowego w Polsce i Europie w 2025 roku charakteryzuje się nasilającymi się procesami transformacji. Konsolidacja rynku, cyfryzacja procesów i elektryfikacja flot to główne kierunki zmian, które będą kształtować branżę w nadchodzących latach.

dsa