Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące czasu pracy kierowców zawodowych, które wynikają z dostosowania krajowego prawa do unijnych regulacji. Zmiany dotyczą przede wszystkim ograniczenia dziennego czasu jazdy, zwiększenia częstotliwości przerw oraz zaostrzenia systemu kar i kontroli.
Skrócony czas jazdy i częstsze przerwy
Maksymalny dobowy czas prowadzenia pojazdu został zmniejszony z 9 do 8 godzin. W wyjątkowych sytuacjach nadal możliwe jest wydłużenie do 10 godzin, jednak nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Jednocześnie wprowadzono obowiązek robienia przerwy po każdych 3 godzinach jazdy, zamiast dotychczasowych 4,5 godziny. Minimalna przerwa musi trwać 45 minut, przy czym można ją podzielić na dwie części – pierwszą co najmniej 15 minut, następną co najmniej 30 minut.
Tygodniowy limit jazdy spadł z 56 do 52 godzin. Limit czasu jazdy w ciągu dwóch kolejnych tygodni pozostaje na poziomie 90 godzin, choć wcześniej wynosił 96 godzin. Te zmiany oznaczają konieczność reorganizacji harmonogramów pracy w firmach transportowych oraz większą uwagę przy planowaniu tras.
Nowe zasady odpoczynku
Przepisy dotyczące odpoczynku dobowego zostały utrzymane na poziomie minimum 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Skrócony odpoczynek do 9 godzin jest nadal możliwy, ale maksymalnie 3 razy między kolejnymi odpoczynkami tygodniowymi. Najważniejszą zmianą jest całkowity zakaz spędzania regularnego odpoczynku tygodniowego w kabinie pojazdu. Pracodawca ma obowiązek zapewnić kierowcy zakwaterowanie z pełnymi sanitariami.
Regularny odpoczynek tygodniowy trwa minimum 45 godzin. Co trzeci może być skrócony do minimum 24 godzin, ale musi zostać zrekompensowany w ciągu trzech tygodni. Ta zmiana wymaga od przewoźników zwiększonych nakładów na zakwaterowanie kierowców oraz bardziej precyzyjnego planowania tras długodystansowych.
Cyfryzacja i nowe tachografy
Od końca 2024 roku obowiązkowe są inteligentne tachografy II generacji określane jako „smart 2.0″ w pojazdach powyżej 3,5 tony. Starsze urządzenia muszą zostać wymienione do 2027 roku. Dane z tachografów muszą być dostępne przez 56 dni wstecz, czyli dwukrotnie dłużej niż dotychczas. Kierowcy mają obowiązek przechowywać wydruki lub zapewnić dostęp do danych przez cały okres kontroli.
Nowy system cyfryzacji oznacza również większe możliwości kontroli ze strony organów nadzoru oraz konieczność inwestycji w nowoczesne urządzenia przez firmy transportowe.
Zaostrzony system kar
Wprowadzono zunifikowany europejski taryfikator sankcji za naruszenia czasu pracy, manipulacje przy tachografach, brak rekompensat oraz błędy w ewidencji. Kary znacznie wzrosły – na przykład za przekroczenie tygodniowego czasu jazdy o ponad 30 minut do 2 godzin kierowca zapłaci 50 złotych, a za dalsze przekroczenia grożą kolejne sankcje.
System kontroli został rozszerzony, a inspektorzy otrzymali szersze uprawnienia do weryfikacji przestrzegania przepisów. Firmy transportowe muszą przygotować się na surowsze kontrole oraz wdrożyć systemy ewidencji czasu pracy, które wykraczają poza ręczną dokumentację.
Zniesienie obowiązku powrotu
Pozytywną zmianą dla branży jest zniesienie przepisu Pakietu Mobilności nakazującego powrót ciężarówki do kraju przewoźnika co 8 tygodni. Ta decyzja oznacza większą elastyczność w planowaniu tras oraz zmniejszenie kosztów operacyjnych dla firm zajmujących się transportem międzynarodowym.
Nowe regulacje wymagają od przewoźników dostosowania harmonogramów pracy, inwestycji w nowoczesne tachografy oraz zapewnienia odpowiednich warunków odpoczynku dla kierowców. Choć zmiany oznaczają dodatkowe koszty i większą złożoność organizacyjną, mają na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach oraz ochronę praw pracowniczych kierowców zawodowych.
dsa
